Paliwa nie będzie na stacjach, nuklearny atak na Ukrainę. To tylko niektóre z wielu fałszywych a wręcz kłamliwych informacji i nagłówków, które codziennie czytają miliony Polaków. Są to fake newsy. Ale czym tak naprawdę są ? Czy możemy się przed nimi uchronić ?
Czym są fake newsy ?
Fake news to fałszywa informacja mająca na celu wprowadzić odbiorcę w błąd, zszokować i budzić kontrowersje. Ludzie uwielbiają czytać o przykrych zdarzeniach, o czymś niecodziennym i niewyobrażalnym. Fake news ma na celu wzbudzić ciekawość, pobudzić zmysły tak, aby odbiorca, widz czytelnik lub słuchacz uwierzył w przekazywaną informację, która jest nieprawdziwa i ma na celu tylko wzbudzić zainteresowanie. Rozwój internetu doprowadził do tego, że Fake newsy stały się chlebem powszednim w obiegu informacji.
Kiedy spojrzymy na portale informacyjne, społecznościowe i kanały informacyjne co trochę napotykamy na przeraźliwe nagłówki, które ukazują straszne wydarzenie, które wpłynie na nasze życie. W rzeczywistości często te okropne newsy są tylko zmyśloną bajką, która ma nas przerazić i wprowadzić zamieszanie.
Jakie są rodzaje fake newsów ?
Fake news możemy podzielić na trzy typy. Pierwszym z nich jest taki news, który jest całkowicie nieprawdziwy. Podane informacje są sfabrykowane i zmyślone. Drugim typem są newsy, w których fakty są przedstawione częściowo lub w odpowiednim kontekście co sprawia, że odbiorca jest wprowadzany w błąd. Trzecim i chyba najbardziej popularnym fake newsem jest użycie cytatu w taki sposób, który zmienia kontekst wypowiedzi. Ta forma fake newsa często jest spotykana w najpopularniejszych programach informacyjnych, a także na portalach internetowych.
Przyczyny powstawania fake newsów
Jedną z głównych przyczyn powstawania fake newsów jest fakt, że w dzisiejszych czasach mając dostęp do internetu i nowych mediów przekaz informacji jest błyskawiczny. Dziennikarstwo głównie polega na jednym wielkim wyścigu. Liczy się głównie to, kto poda informacje jako pierwszy. Dlatego też często takie informacje są dobrze niesprawdzone i są nierzetelne. Nie jest ważne czy podana informacja będzie prawdziwa, ważne jest, kto powie ją pierwszy. Dlatego też czasami dziennikarz może się pomylić i wyśle w świat wiadomość, która okazuje się być nie prawdą. A informacja wysłana w świat musi wzbudzać w odbiorcy jak największe zainteresowanie. Taki fake news jest przykładem nieumyślnej pracy dziennikarza. Bardzo często fake newsy są przykładem celowego działania.
Dlatego na początku wojny na Ukrainie ludzie w Polsce masowo rzucili się na stacje paliw, aby zaopatrzyć się w zapasy paliwa, które miały zniknąć, wykupywali cukier w sklepach i wypłacali pieniądze w bankach, ponieważ w mediach społecznościowych roiło się od fake newsów mówiących o nadchodzącym kryzysie w Polsce. Jak widać paliwo, mimo że droższe to nadal jest. Cukier też. I do banku można się dostać bez problemu. Kolejnym powodem powstawania fake newsów jest potrzeba zdobywania informacji. Gdy mamy dostęp do nowych mediów, jesteśmy uzależnieni od zdobywania informacji. Jeszcze 200 lat temu przeciętny Kowalski przez całe swoje życie nie dostał tylu informacji, ile jesteśmy w stanie my dostać jednego dnia. To pokazuje, jak bardzo musimy zwracać uwagę na to, jakie informacje do nas docierają i czy na pewno są one prawdziwe.
Jak bronić się przed fake newsami ?
Aby skutecznie się bronić przed tego typu informacjami, należy podchodzić do każdego newsa z dystansem. Sprawdźmy, czy podana informacja jest prawdziwa. Korzystajmy także ze sprawdzonych źródeł informacji. W internecie jest wiele osób i stron, które podają zwyczajne bajki mające na celu tylko szerzyć dezinformację. Nie czytajmy samych nagłówków, tylko całe artykuły od deski do deski. Miejmy także na względzie osoby starze i młodsze, które dopiero zaczynają korzystać z dostępu do internetu albo oglądają tylko jedną stację informacyjną.
W dobie rozwoju Internetu i powszechnego dostępu do nowych mediów trudno jest przeciwstawić się fake newsom. Przy tysiącach informacji, które każdego dnia docierają do nas, trudno jest stwierdzić, czy są one prawdziwe. Dlatego tak ważne jest krytyczne myślenie i podejście z dystansem do każdej informacji, która może wzbudzić u nas mieszane emocje.
